Missa no. 1 Johannes van Bree / Arr. Dick van Heuvel

Besetzungsliste / Instrumentation:

[NL]
De Nederlandse componist, violist en dirigent Johannes Bernardus van Bree (Amsterdam, 1801
Amsterdam, 1857) componeerde zijn MISSA tribus voci­bus humanis, comitante Organo No. 1 (mis voor drie mannenstemmen met orgel), zoals de mis officieel heet, vermoedelijk rond 1835-1836. Het werk werd in 1837 gepubliceerd door de Amsterdamse muziekuitgever Theune (plaatnummer T.C. 71) in samenwerking met de Londense uitgever Ewer. De auto-graaf van deze mis bevindt zich in de Amsterdamse Toonkunst-Bibliotheek (signatuur: ms-Bre-20). De instrumentatie is gebaseerd op de druk van Theune/Ewer.Van Bree componeerde in totaal vijf van deze missen voor drie mannenstemmen (solisten en koor) en orgel. Waarschijnlijk heeft hij deze missen geschreven voor de mannen van het koor van de Amsterdamse Mozes en Aäronkerk (H. Antonius van Padua). Rond 1840 beschikte deze kerk over een groot gemengd koor en een eigen symfonieorkest, en dikwijls werden dan ook grote religieuze werken, zoals de missen van Joseph Haydn, door dit koor en orkest uitgevoerd. De vijf driestemmige missen voor mannenkoor en orgel van Van Bree, die oorspronkelijk verschenen in de periode 1837-1856, moeten in de 19e eeuw heel populair geweest zijn; verschillende uitgevers hebben de werken in de loop van deze eeuw en het begin van de 20e eeuw herdrukt, waaronder de Nederlandse uitgevers Brix von Wahlberg, Alsbach en Van Eck en de Engelse uitgever Novello. Van de derde mis is ten tijde van Van Bree al een bewerking gemaakt voor mannenkoor en symfonieorkest door de Amsterdamse componist en fagottist C.W.P. Stumpff. Dick van Heuvel (Zaltbommel,1956
Arnhem, 2009) instrumenteerde deze eerste mis, verreweg de beste van de vijf missen voor mannenstemmen en orgel van Van Bree, in 1999 voor 13 blazers (1 fluit, 4 klarinetten, 1 basklarinet, 2 hoorns, 2 trompetten, 2 trombones en bastuba) en pauken. De blazerspartijen zijn uitstekend door amateurmusici uit te voeren. Voor een goede balans tussen koor en blazers/pauken is een minimale koorbezetting van circa 45-50 zangers gewenst. Naar believen kunnen de partijen van de solotenor en de solobariton ook uitstekend door een sopraan respectievelijk een alt uitgevoerd worden.Het eerste deel van van Bree's MISSA tribus voci­bus humanis, comitante Organo No. 1, Tantum ergo, dat oorspronkelijk vooraf ging aan het Kyrie, en het vierde deel, Qui tollis, dat oorspronkelijk volgde op het Gloria, zijn niet opgenomen in deze instrumentatie; deze beide delen waren compositorisch aanmerkelijk zwakker dan de overige delen. Daarnaast is de in het exemplaar van de uitgave Theune/Ewe, die Dick van Heuvel in zijn bezit had, met de hand voorgestelde coupure in het Et incarnatus in deze instrumentatie toegepast; deze coupure is niet afkomstig van Van Bree doch komt dit deel zeer ten goede. De gehele mis in deze vorm duurt, exclusief de pauzes tussen de delen, circa 22-23 minuten.

[EN]

[FR]

[DE]